⁣

Аднойчы раніцай я ішоў густым старым ельнікам. У лесе было ціха, толькі ўгары стаяў глухі працяглы шум.

Чым далей падаваўся я ў лес, тым больш глушэла. Галасоў птушак, што так звінелі на ўскраіне, цяпер амаль не было чуваць. Адчуўшы стому, я выбраў шырокі стары пень і сеў. Побач тарабанілі дзве сарокі. Калі я падняўся з пня і зрабіў некалькі крокаў да іх, сарокі закрьгчалі.

Гэта азначала трывогу: чалавек блізка.

Драпежніцы пераляталі з аднаго дрэва на другое і надакучліва крычалі, адводзячы мяне ад гнязда. Цэлую гадзіну круціўся я па ельніку: адшукаць гняздо сарокі цяжэй, чым знайсці іголку ў стозе сена. Але я знайшоў яго ўсё-такі ў непралазным гушчары і быў вельмі здзіўлены спрытам маладых сарок. Толькі пачаў пазіраць на елку, як яны вылецелі з гнязда, шмыгнулі пад лапкі і прытаіліся там.

Старыя сарокі трашчалі, як аўтаматы. Я злавіў адну маладую і пасадзіў у сетку. Меў намер падарыць яе мясцовай школе для кутка прыроды.

Пляменніца Аленка адразу ж ухапілася за сароку. Дзяўчынка сказала, што навучыць яе гаварыць. Я растлумачыў Аленцы, што з сарокай трэба доўга і настойліва займацца, каб яна вывучыла два-тры словы. I то будзе гаварыць яна іх картава, з прышчоўкваннем. Ды Аленка не адступілася і ўгаварыла-такі аддаць ёй сароку на выхаванне.

Птушка аказалася на дзіва рахманая. Калі дзяўчынка прыходзіла са школы, сарока падскоквала, узмахвала крыламі і прасіла есці. А потым садзілася Аленцы на плячо і задаволена ківала пры гэтым уніз-уверх сваім доўгім хвастом.

Вучоба сарокі вялася так. Аленка садзіла яе перад сабой і настойліва паўтарала:

Сарока-белабока па свеце лятала, навіны збірала…

«Вучаніца» пазірала на дзяўчынку і толькі шчоўкала дзюбай.

Так працягвалася з гадзіну. А калі птушцы надакучвалі заняткі, яна выскоквала з хаты, узлятала на ябльшю.

Цьфу, дурніца! От някемлівая птушка! — звычайна казала Аленка.

Мінула некалькі тыдняў. Сарока стала зусім дарослая. Лятала па садзе і нават у лес, любіла дражніцца з пеўнем на двары, не давала праходу кату.

Аднаго разу на школьным агародзе вучні палолі грады. Аленка праполвала агуркі. Сарока сядзела тут жа і ўважліва прыглядалася да работы дзяўчынкі. Потым падскочыла да Аленкі ды давай ірваць дзюбай з грады траву і складаць яе ў кучку, як гэта рабілі вучні. А калі траплялася травінка, якая моцна трымалася ў зямлі, сарока перакусвала яе дзюбай. Вось толькі не разбіралася яна: разам з травой цягала з градкі і агурочнік. Вучні ад смеху аж за бакі хапаліся, гледзячы на яе.

Назаўтра, калі яшчэ сонца не ўзышло, сарока паляцела на школьны агарод і ўзялася за «праполку»: пачала вырываць на градах агурочнік і складваць яго ў кучу.

Дасталося тады Аленцы і ад дырэктара школы, і ад вучняў.

Сарока з кожным днём рабілася ўсё больш заўзятай зладзейкай. Яе вабілі бліскучыя рэчы. Яна крала чайныя лыжкі, нажніцы, гузікі, завушніцы, выпівала ў курыных гнёздах яйкі. Аднойчы прапаў наручны гадзіннік. Усе ведалі, што гэта работа сарокі. Намучыўшыся з такою кватаранткаю, маці загадала Аленцы аднесці сароку ў лес.

Дзяўчынцы было шкада птушкі. Але і не паслухацца маці Аленка не магла. Яна злавіла сароку, пасадзіла ў кошык, накрыла хусткай, занесла ў лес і выпусціла.

Весела крычалі птушкі, ціўкалі, шчабяталі. А сарока сядзела каля Аленчыных ног і не хацела нікуды ляцець. Дзяўчынка падкінула яе ўгору:

—Ляці, дурніца!

Сарока села на елку і прарэзліва закрычала. Мабыць, птушка ўсё зразумела.

Калі Аленка прыйшла дадому, на калодзежы сядзела сарока. Птушка выцягнула шыю, хітравата паглядзела на дзяўчынку і картава прагаварыла:

Дурніца!.. Дурніца!..

Крылатая выхаванка не сказала больш нічога, узнялася і паляцела ў лес.

А Аленка падумала, што гаварыла пра сароку нядобра. Усё ж яна разумная птушка.